سیم پیچی الکتروموتور
یکی از مهم ترین تجهیزاتی که در صنایع زیادی از آن به صورت گسترده استفاده می شود که در بازار به آن دینام نیز گفته می شود، می توان به انواع الکتروموتورها اشاره کرد. الکتروموتورها در تنوع گسترده ای طراحی شده اند که مهم ترین بحث در رابطه با آن ها سیم پیچی الکتروموتور می باشد. بهتر است اطلاعات لازم را در رابطه با سیم پیچی این تجهیزات به دست آورید.
منظور از سیم پیچی انواع الکتروموتور چیست؟
نکته مهمی که در رابطه با الکتروموتور حائز اهمیت است این است که آن ها دارای سیم پیچ های مخصوص به خودشان هستند و به این ترتیب با توجه به این موضوع در شرایط مختلفی به کار برده می شوند. در واقع انواع این سیم پیچ ها به وسیله قانون القایی که در فیزیک وجود دارد به کار برده می شوند. طبق قانون القایی حرکت کردن یک حلقه سیم پیچ در الکتروموتور با توجه به میدان مغناطیسی آن می تواند جریان الکتریکی در سیم را به وجود آورد. جریانی که ایجاد شده همان خروجی هست که در سیم پیچی الکتروموتور به دنبال آن هستیم.
در واقع چیزی که در یک موتور الکتریکی برای تولید کردن میدان مغناطیسی به کار برده می شود همان سیم پیچ هایی است که در ساخت آن به کار برده می شوند. در اصل وظیفه مهمی که سیم پیچ ها به عهده دارند این است که با حرکت سیم پیچ در یک میدان مغناطیسی جریان لازم برای وسایل برقی که به آن متصل شده اند تامین می گردد. این سیم پیچ ها در انواع لوازم خانگی از جمله ماشین لباسشویی، مایکروفر، یخچال، فریزر و غیره وجود دارند. بهتر است بدانید که فاکتورهای مختلفی در تولید انواع سیم پیچ وجود دارند که می توان به جنس و نوع سیم، مقطع سیم تعداد کلاف و گام و تعداد حلقه های آن اشاره کرد.
انواع سیم پیچ های الکتروموتور
با توجه به اینکه الکتروموتورها در انواع الکتروموتور سه فاز و الکتروموتور تک فاز طراحی و ساخته شده اند، به این منظور می توان به نمونه های ذکر شده در زیر اشاره کرد:
1. سیم پیچ های الکتروموتور تک فاز
این دسته از سیم پیچی الکتروموتور شامل نمونه های سیم پیچ طرح دو فاز، سیم پیچ گام کسری، سیم پیچ گام کامل، سیم پیچی الکتروموتور القایی تک فاز با راه انداز خازن دائم کار و سیم پیچ کمکی دائم در یک مدار یک طبقه گام کسری می باشد.
سیم پیچ های الکتروموتور تک فاز طرح دو فاز
این دسته از سیم پیچ ها نمونه دیگری هستند که از یک سیم استارتر دائمی برخوردار هستند. به این ترتیب کلاف سیم پیچی درون آن ها به صورتی طراحی شده اند که نیمی از شیارها برای سیم پیچ استارتر و نیم دیگر آن به سیم پیچ اصلی اختصاص داده می شود. بهتر است بدانید که این دو نیمه با یکدیگر اختلاف فاز 90 درجه دارند.
سیم پیچ گام کسری
این دسته از انواع سیم پیچ ها شامل اختلاف فاز بین ابتدا و انتهای کلاف می شود که از 180 درجه کمتر است. در این دسته از الکتروموتورها نیروی محرکه خروجی کمتر از جمع نیرو محرکه درون بازوهای کلاف می شود. چرا که این دسته از نیرو محرکه ها با یکدیگر جمع برداری می شوند که دلیل اصلی آن جبران کردن کاهش نیرو می باشد. به این ترتیب تعداد دور کلاف موتور افزایش پیدا می کند که نتیجه آن کاهش یافتن گام هاست.
سیم پیچ گام کامل
این نوع سیم پیچ زمانی است که اختلاف فاز الکتریکی بین آن ها 180 درجه است که نیروهای موجود در آن بین دو بازوی کلاف به صورت جبری هستند. به این نوع سیم پیچ، گام کامل گفته می شود که در آن ها با گام قطبی برابر هستند.
سیم پیچ الکتروموتور القایی تک فاز با راه انداختن خازن دائم کار
از انواع خازن های الکترولیتی برای راه اندازی الکتروموتورهای تک فاز به کار برده می شود. در آن ها از این نوع الکتروموتور تک فاز القایی به کار برده می شود. در این خازن ها ظرفیت 200 میکروفاراد به کار برده می شود که بعد از شروع کار الکتروموتور خازن در مدار باقی مانده تا در بین سیم پیچ ها اختلاف فاز به وجود آید.
1. انواع سیم پیچ های الکتروموتور سه فاز
از انواع سیم پیچ های الکتروموتور سه فاز می توان به این اشاره کرد که از طرق تخته کلم به سر سیم پیچی تمامی کلاف قابل دسترسی است. در زیر انواع این سیم پیچ ها اتصال مثلث و اتصال ستاره قرار داده می شود که هر یک از آن ها دارای مشخصات مربوط به خود می باشند.
سیم پیچ اتصال مثلث در الکتروموتور
انواع سیم پیچ های اتصال مثلث به این صورت هستند که به شکل مثلث هستند و یا به صورت D نشان داده می شوند. در این دسته از سیم پیچ ها انتهای کلاف اول سه ابتدای کلاف دوم و انتهای کلاف دوم نیز به ابتدای کلاف سوم به همین ترتیب انجام می شوند.
سیم پیچ اتصال ستاره در الکتروموتور
انواع سیم پیچی الکتروموتور ستاره ای شکل به این صورت هستند که به شکل Y نشان داده می شوند. نوع اتصال در آن ها به این صورت است که انتهای سه کلاف به هم وصل می شود و فازهای اصلی در آن به سر کلاف ها و همین ترتیب متصل می شوند.
چع عواملی باعث سوختن سیم پیچ های الکتروموتور می شوند؟
از جمله عوامل مهمی که باعث سوختن این سیم پیچ ها می شوند، می توان به افزایش بیش از حد دمای الکتروموتور، تماس سیم با استاتور به صورت مستقیم، آسیب دیدن وایندینگ، آلودگی در بخش اتصال موتور، ایراد مکانیکی موتور الکتریکی، نوسانات برقی و عدم وجود محافظ برق دستگاه و …. اشاره کرد.
کلام آخر
از جمله مهم ترین تجهیزات صنایع می توان به الکتروموتورها اشاره کرد که برای عملکرد صحیح به اجزای مهمی نیازمند هستند. از جمله مهم ترین مواردی که در عملکرد الکتروموتورها نقش دارند، می توان به سیم پیچی الکتروموتور اشاره کرد که از اهمیت زیادی برخوردار هستند. این سیم پیچ ها از انواع متفاوتی ساخته شده اند که بهتر است اطلاعات کافی را راجع به آن ها به دست آورید.